Kasım 2008

Ö T E S İ

 

3.12.2024 



Azerbaycan Haber

 
Orhan Hasanoğlu

Cumhuriyet


Azerbaycan Cumhuriyeti’nin kurucusu, Azerbaycan Milli Merkez Başkanı, bunların hepsinden ziyade bir Türk milliyetçisi, unutulmaz lider Mehmet Emin Resulzade 1884 yılı Ocak ayında temelini atacağı Azerbaycan Cumhuriyeti’nin Başkenti olan Bakü’ye yakın Novhanı köyünde dünyaya göz açtı. Daha sonra hasret kalacağı Novhanı köyünde çok sevilen ve sayılan babası rahmetlik sayın Hacı Molla Ali Akber Resulzade, aziz annesiyse rahmetlik Zal Kızı Zeynep’tir.

Bakü Teknik Okuluna kaydı yapılan Mehmet ilk talim ve terbiyesini muhteşem ailesinden almıştır. Bir zaman sonra eğitiminde olduğu kadar katılmakta olduğu bir çok harekatlarda da başarılı olan Resulzade kendisinde hissettiği milli, edebi ve publisistik duyguların yoğunluğunu keşif etmiş ve 1903 yıllarından itibaren hayatının sonuna kadar hiç yorulmayacağı, yılmayacağı bir basın ve mücadeleye siyasi konulu makaleleriyle başlamıştır. Kısa bir dönem sonra bulunduğu coğrafinin yani Yakın Doğunun başta gelen üç önemli kentlerinden Bakü, Tahran’da ve aynı zamanda İstanbul’da cereyan etmiştir. İlk yazısını Mehmet Ağanın Tiflis’te yayınlanmakta olduğu Şark’i Rus gazetesinde, ardında hayat gazetesi, Futyat dergisi, Terakki ve bunların yanı sıra bir çok gazetelerde çeşitli konularda makaleler Açık söz, İran’i Nev, Yoldaş, İstanbul’da yayınlanmakta olan Kurtuluş gibi Milli Azat Azerbaycan dava ve neşirlerini idare etmiştir.
Bütün zorluklara rağmen Güney Azerbaycan’da da harekatlara katılarak hayatı boyunca Türklüğü, Azerbaycan Türklüğünün bağımsızlığı ve özgürlüğü yolunda mücadele eden Resulzade ağır ve zorluklarla geçecek hayatına 1903’te Azerbaycan’da faaliyetleri olan Cemiyeti Hayriye Azerbaycan, Edep Yurdu Safa ve Nicat gibi bir çok cemiyetlerde faaliyetleri olmuştur.
Çarlığa karşı korumaya çalıştığı Azerbaycan Türk Gençliği’ni gizli teşkilat liderliğini üstlenerek bu tefekkülün sıfatıyla Güney Azerbaycan’daki mesuliyet harekatına temsilci gibi katılmıştır.
Savunmakta olduğu Türkçülük ve milliyetçilik nedeniyle Rus güçlerini tesiriyle uzaklaştırıldıktan sonra 1911’de İstanbul’a gelen Resulzade Türk Ocağı’nın çalışmalarına katılmış ve Türk Yurdu Dergisi’ne çeşitli konularda makaleler yazmıştır.
Rusya’da 1913 senesinde çıkarılan “Umumi af”tan yararlanan Emin Bey doğduğu yurda, baba ocağına, hasretini çektiği Bakü’ye dönme imkanı doğar. Ülkülerinde canlandırdığı, gelecekte kuracağı Azerbaycan Cumhuriyeti’nin gerçeğe dönüştürme, sevdiği Türk Halkının Azatlığa kavuşturabilmek için kurulan gizli örgütlerin başlarında faal işleri olmuştur.
En büyük ideali olan Cumhuriyetin kurulması için Kafkasya Seymi’nin toplantılarına katılır, Rusya’da yaşamakta olan Türklerin de bir araya gelmesi için çalışmalar yapabilmek ve beraberliği için çok büyük mücadeleler vermiştir.
1917’de Resulzade, Milli Azerbaycan Müsavat Halk Partisi’nin oy birliğiyle partinin Genel Başkanı seçilmiştir.
Ermenilerle yanı sıra ülke dahilinde yer alan gayri milli güçlerin ve bolşeviklerin çalışmalarına karşı koyarak Azerbaycan Milli Demokratik Cumhuriyeti’nin istikbalini 28 Mayıs 1918’de Bir Kere Yükselen Bayrak Bir Daha İnmez diyerekten dünyaya bağımsızlığını ilan etti. Rusya Devleti 27 Nisan’da Kızıl Orduya Azerbaycan’ı işgal emri verdi.
Uzun yıllar sonra Ebülfez Elçibey’in “Bu Halkın Ruhu Azatlık Ruhudur” deyerekten Halkla beraber yeniden Azerbaycan’ın üç renkli bayrağını semalara yükselterek bağımsızlığını bir daha dünyaya ilan etti.
Resulzude ve Elçibey gibi Türk Milliyetçiliğini, Türk Birliğini savunan ve büyük mücadelelerle kurulan Azerbaycan Cumhuriyeti’nde bu gün Resulzade’nin adının verildiği kuruluşların isimleri değiştirilmiş, Azerbaycan para birimi olan manat’tan resmi çıkartılmıştır.
Aliyevler Resulzade’yi unutturmak için elinden geleni yapmaya çalışmaktadır. Bu yıl halk Cumhuriyetin kuruluşunun 86 yılını kutlamaya hazırlanırken Resulzude’nin heykelini kaldırıyor ve yerine “baba” Aliyevin heykelini dikiyorlar.
Azerbaycan halkının 28 Mayıs Cumhuriyet Bayramını kutlarız.


ufuk@ufukotesi.com

Bu yazı toplam defa okunmuştur.

Ufuk Ötesi Gazetesi'nde yayınlanan yazı, haber ve fotoğraflar kaynak gösterilerek iktibas edilebilir.

UFUK ÖTESİ.COM

BU YAZIYI TAVSİYE EDİN

Adınız  Soyadınız

E-posta adresiniz
Arkadaşınızın e-posta adresi

 

Yazdır  - Sayfanın Başına Dön 

 

 Sayı :79

 KÜNYE
 
 ARŞİV
 
 ABONELİK
 
 REKLAM
 
 
  YAZARLAR
 Ali Arif Esatgil
Bayrak gibi yaşamak...
 Alptekin Cevherli
En zor yazım…
 Doç. Dr. Fethi Gedikli
Şimşek gibi çakıp geçen ülkücü
 Dr. Yusuf Gedikli
Sevgili Kemalciğim, candaşım, kardaşım, arkadaşım…
 Kemal Çapraz
Son söz...
 Olcay Yazıcı
Asil Neslin Son Temsilcisi: Kemâl Çapraz
 Bayram Akcan
“BOZKURT” Kemal ÇAPRAZ
 Aydil Erol
Bu çapraz, kimin çaprazı?!!
 Şahin Zenginal
Sensiz hayat zor olacak
 Ünal  Bolat
Sevdiğini Türk için seven Alperen
 Hayri Ataş
“YA BÖYLE ÖLÜM DEĞİL Mİ ERKEN”
 Mehmet Türker
Türk Dünyasının dervişi
 Mehmet Nuri Yardım
Kemal Çapraz diye bir kahraman
 Prof Dr. Ali Osman Özcan
Ufuk Ötesinde Çapraz Ateş
 Orhan Seyfi Şirin
Çapraz doğuştan ‘Reis’ti
 Rasim Ekşi
Kardeşim Kemal’in Vasiyeti
 Dr. Orhan  Gedikli
Sevgili Kemal Kardeşimin Ardından
 Özdemir Özsoy
Seni unutamayız
 Dr. Ünal Metin
“Ufuk Ötesi” yaşıyor
 Aybars Fırat
Kastamonu Beyefendisi
 Süleyman Özkonuk
Öteki Ufuk
 Coşkun Çokyiğit
Kemal Çapraz “Tek Ağaç”lardandı
 Zeki Hacı ibrahimoğlu
30 yıllık dostumdu
 Baki Günay
Kırım Meclisinde Kemal Çapraz sesleri
 Ahmet Tüzün
İz Bırakan
 Cem  Sökmen
Metropoldeki dâvâ adamı: Kemal Çapraz
 Hüseyin Özbek
Kemal Bey
 Asuman Özdemir
Sermayeye kurban gittin…
           
       
 
   

Karahan 2002