Yılın ilk ayını geride bıraktığımız bu günlerde hepimizin merakla ve endişeyle sorduğu kritik soru: Bu sene ekonomik kriz olur mu? Kriz kapıda mı? Piyasalar çok durgun acaba kriz mi olacak?
Geçmiş yıllarda, ticaretle uğraşan kişiler bile bu hususta bir öngörüde bulunabilirlerken bugün artık sokaktan siyasete, medyadan bilim çevresine kullanılan ortak bir cümle var: Her an her şey olabilir!
Bu cümle ne yazık ki çok geniş kapsamlı, ancak tam anlamı ile de doğru bir cümle. Piyasalar kimsenin anlamlandıramadığı derin bir sessizliğe gömülmüş, her an bir yerden patlayacakmış gibi...
Yılın ilk günlerinde üst üste gelen zamlar, ardından yabancı kaynaklı rüzgârın etkisi ile kurdaki dalgalanma umutla başlanan yılı gölgeledi.
Oysa yeni yılda hedefler farklı idi, reformlar yapılacak idi, sorunlar çözülecek idi. İşte bu iyimserliğin gölgesi olan kriz endişesi ile ilgili son durum ne? Türkiye’de ekonomik kriz olasılığı var mı? 1994 ve 2001 yıllarında yaşanan krizin benzerini yaşar mıyız?
1994 ve 2001 yıllarında yaşanan krizin benzeri kesin ve net olarak yaşanmaz. Türkiye’de öyle krizlerin yaşanması artık mümkün değil. O günleri tekrar hatırlayalım: Çok yüksek ve belirsiz bir enflasyon ortamı ve batık banka sistemi vardı. Bu iki temel sorun bugün yok. En azından bir anti enflasyon program var ve banka sistemi güçlendi.
Peki, her an her şey olabilir cümlesini açalım. Nasıl bir kriz olabilir?
Mümkün senaryo şu şekilde: Küresel ekonomide bir durgunluğun oluşması bizde sarsıntıya sebep olacaktır. Ancak sınırlı bir sarsıntı! Büyüme aşağı çekilecektir ve ne yazık ki işsizlik artacaktır. Buna ekonomik kriz demek çok da doğru olmayacaktır.
Kriz beklentisinin hedefinde siyaset var. Siyaset kulislerinde sık sık yinelenen cümlelerin başında 2007’deki siyasi krizleri atlatan AKP ekonomik krizle zor günler yaşayacaktır. Hatta olası bir krizde AKP’nin dayanamayacağı tezi de gündemde...
İşte düşük büyüme, işsizliğin artması 2008’le sınırlı kalmaz ise 2009 yılında da devam edecek olur ise, AKP ciddi oranda oy kaybeder. Ama bu ekonomik kriz anlamını taşımayacaktır.
Şubat ve mart aylarının yılın kader ayları olacağı kanaatindeyim. Dikkatle izlemeli, ekonomik gelişmeleri de çok yakından takip etmeliyiz. Olası dalgalanmalara direnç gösterebilmek içi her an hazırlıklı olmalıyız!