Kasım 2008

Ö T E S İ

 

29.03.2024 



Net P@no

 
Baki Günay

Türkçe SMS niye yok?


Türk insanı 13 yıldır kullandığı cep telefonlarından hâlâ Türkçe mesaj atamıyorsa bunun sorumluluğunu biz kullanıcılarda görmek mi gerek? Yoksa bu isteğe hâlâ yüz çeviren GSM şirketlerine mi? Teknolojide Türkçe konuşamayacaksak bu yabançılaşma niye? Cep telefonları ile aranız nasıl? Daha çok konuşur musunuz yoksa yazar mısınız? Konuşmak kolay da peki yazmak? Bir de yazılanları okuyup anlamak kolay olsa.

Türk GSM kullanıcıları aradan yıllar geçmesine rağmen hâlâ kendi dillerinde SMS atamıyor. Şu günlerde nihayetinde bilinçli tüketiciler haklarını arayarak neden Türkçe konuşamadıklarını sorgulamaya başladı.
SMS mesajlarda Türkçe karakter kullanıldığında 2 kat ücretlendirme olduğu konusu gündeme geldi. Yani inadına Türkçe SMS yazmak istiyorum diyorsanız tüm GSM operatörlerinin sizden iki kere ücret aldığını bilerek yazın. Bu talep Ulaştırma Bakanı’na gidince bakan mecburen açıklama yaptı. Bakanın cevabı şu olmuştu: “Bazı cep telefonlarında Türkçe karakter uyumsuzluğu var. Türkçe karakter kullanıldığında teknik bir sorun dolayısıyla, bu mesajlar iki veya üçe bölünerek gönderiliyor. Bu durumda da ücret faturalara iki üç kat yansıyor. Uyumsuz cihazların ithalatı durdurulacak” demişti.
BU İŞLER NASIL İŞLER?
Cep telefonlarının gelişmeye başladığı 1998 yılında kısa adı ETSI olan Avrupa Telekomünikasyon Standartlar Komitesi (European Telecommunications Standard Institute), cep telefonu cihazlarında ortak yazılım belirlemek için Fransa'nın başkenti Paris'te toplanmıştı. Ortak alfabeye her ülke kendi özgün karakterlerini koymak için kıyasıya mücadele ederken Türk heyeti şehir turu yapınca, Türkçe'de yer alan farklı 5 harfin GSM alfabesinde yer alamadığı ortaya çıkmıştı. Öneriler arasında Çince, Japonca, Arapça, İbranice ile Avrupa ülkelerinde kullanılan farklı karakterler bile yer aldı. Verilen önergelerin tamamına yakını kabul edildi ve o günden sonra cep telefonları bu alfabelerde mesaj yazmaya uygun üretildi. Ama kimi rivayetlere göre Türkçe, görevlilerin şehir turu özlemi ile yok olmuştu.
NEDEN TÜRKÇE SMS YOK?
Olayın teknik boyutu ise daha farklı. Dünyada çok sayıda alfabe ve bunlarda birbirinden farklı pek çok karakter var. Bu karakterleri destekleyebilmek için Unicode adlı alfabe tablosu oluşturulmuş. Bu tablonun her bir elemanı 2 byte (=16 bit) uzunluğunda. Bu sayede 65,536 karakter desteklenebilmekte.
GSM standardında 2 alfabe tablosu tanımlanmış. Bunlardan biri Unicode alfabesi, diğeri ise her bir karakteri 7 bit uzunluğunda olan GSM alfabesi. GSM alfabesinde sadece 128 karakter bulunmakta ve bunların içinde Türkçe'deki ı, ğ, ş, İ, Ğ, Ş harfleri bulunmamaktadır (ç, ö, ü, Ç, Ö, Ü harfleri bulunmaktadır). SMS mesaj bilgisi için GSM'de 140 byte ayrılmış. Bu GSM alfabesi kullanıldığında 140x8 /7 = 160 karakter alır. Eğer Unicode alfabe kullanılırsa 140x8 / 16 = 70 karakter alır. Eğer bu limitler geçilirse yeni bir SMS oluşturularak mesajın devamı yeni SMS'in içine yazılır. Dolayısıyla; mesela 160 karakterlik Unicode Türkçe mesaj ancak 3 SMS (70+70+20 karakterden oluşan 3 mesaj) ile atılabilir.
ÇÖZÜM NE PEKİ ?
Konunun uzmanlarına göre bunun iki çözümü bulunuyor. Birincisi telefonun, yazılmış olan SMS'i tek bir mesaja sığdıramıyor olması sebebi ile bölerek yollaması esnasında kullanıcıyı uyarması. Pek çok telefonda bu özellik yok ama Unicode kullanan diğer pek çok ülkede de benzer sorun olduğu için, bu şekilde uyaran yeni tip bazı telefonlar söz konusu.
Ama tabi bu sadece teknik bir detay ve lojistik anlamda Türkiye'deki tüm telefonların bu şekilde yenilenmesi gibi bir süreç gerekli olacaktır ki, bunun pek de kolay olmadığı ve de olsa bile, çok uzun bir süreç alacağı kesindir. O yüzden GSM firmaları milyon dolarlık bir yatırımı bu işe yapmak istemiyor. İkincisi ki tüm GSM kullanıcılarının bu anlamdaki abone mağduriyetini engelleyebilmek açısından en doğrusu ve de en basiti; bu konuyu GSM operatörlerinin tüm müşterilerine bildirmesi, onları bu noktada uyarmasıdır. Bu şekilde Türkçe karakter kullanan aboneler 70 karakter sınırı içerisinde bir mesaj yazdıkları durumda 1 SMS şeklinde ücretlendirileceklerini, bunu aşarlarsa 2 veya 3 SMS ücreti ödemek durumunda kalacaklarını biliyor olacaklardır. Bu şekilde abonelerde ücretlendirme anlamında herhangi bir sürpriz söz konusu olmayacaktır.
BEŞ HARF İÇİN 100 MİLYON DOLAR
Türkçe kullanılan mesajlar normalinden 2 kat daha fazla ücretlendirilirken, Türkçe karakterlerin ortak alfabeye girmesi için 100 milyon dolarlık bir yatırım yapılması gerekiyor.
ETSI standartlarını belirlediği Standart GSM Alfabesi'nin (SGA) kullanıldığı mesajlarda 160 karakter bir kısa mesaj olarak tanımlandı. SGA dışındaki karakterler kullanıldığında ise kısa mesaj 70 karaktere düştü. Bu nedenle Türkiye yıllarca Avrupa'nın iki katı ücretle mesajlaştı.
Telekomünikasyon kurumu, 5 karakterin SGA'ya dahil edilmesi ve cep telefonu üretiminde kullanılan yazılımların buna göre yapılması için 100 milyon dolara ihtiyaç olduğunu tespit etti. Sonuç olarak Türk halkı bir müddet daha Türkçe konuşmasına rağmen Türkçe SMS atamamaya devam edecek...


ufuk@ufukotesi.com

Bu yazı toplam 5244 defa okunmuştur.

Ufuk Ötesi Gazetesi'nde yayınlanan yazı, haber ve fotoğraflar kaynak gösterilerek iktibas edilebilir.

UFUK ÖTESİ.COM

BU YAZIYI TAVSİYE EDİN

Adınız  Soyadınız

E-posta adresiniz
Arkadaşınızın e-posta adresi

 

Yazdır  - Sayfanın Başına Dön 

 

 Sayı :79

 KÜNYE
 
 ARŞİV
 
 ABONELİK
 
 REKLAM
 
 
  YAZARLAR
 Ali Arif Esatgil
Bayrak gibi yaşamak...
 Alptekin Cevherli
En zor yazım…
 Doç. Dr. Fethi Gedikli
Şimşek gibi çakıp geçen ülkücü
 Dr. Yusuf Gedikli
Sevgili Kemalciğim, candaşım, kardaşım, arkadaşım…
 Kemal Çapraz
Son söz...
 Olcay Yazıcı
Asil Neslin Son Temsilcisi: Kemâl Çapraz
 Bayram Akcan
“BOZKURT” Kemal ÇAPRAZ
 Aydil Erol
Bu çapraz, kimin çaprazı?!!
 Şahin Zenginal
Sensiz hayat zor olacak
 Ünal  Bolat
Sevdiğini Türk için seven Alperen
 Hayri Ataş
“YA BÖYLE ÖLÜM DEĞİL Mİ ERKEN”
 Mehmet Türker
Türk Dünyasının dervişi
 Mehmet Nuri Yardım
Kemal Çapraz diye bir kahraman
 Prof Dr. Ali Osman Özcan
Ufuk Ötesinde Çapraz Ateş
 Orhan Seyfi Şirin
Çapraz doğuştan ‘Reis’ti
 Rasim Ekşi
Kardeşim Kemal’in Vasiyeti
 Dr. Orhan  Gedikli
Sevgili Kemal Kardeşimin Ardından
 Özdemir Özsoy
Seni unutamayız
 Dr. Ünal Metin
“Ufuk Ötesi” yaşıyor
 Aybars Fırat
Kastamonu Beyefendisi
 Süleyman Özkonuk
Öteki Ufuk
 Zeki Hacı ibrahimoğlu
30 yıllık dostumdu
 Coşkun Çokyiğit
Kemal Çapraz “Tek Ağaç”lardandı
 Baki Günay
Kırım Meclisinde Kemal Çapraz sesleri
 Ahmet Tüzün
İz Bırakan
 Cem  Sökmen
Metropoldeki dâvâ adamı: Kemal Çapraz
 Hüseyin Özbek
Kemal Bey
 Asuman Özdemir
Sermayeye kurban gittin…
           
       
 
   

Karahan 2002