Türkiye’deki üç GSM telefon operatörünün numara tekeli yılbaşında kalkıyor. Artık numaranızı istediğiniz GSM firmasına taşıyacaksınız. Yani hangi operatör size ucuz hizmet veriyor ise oraya götürebileceksiniz nasıl mı?
Türkiye’de 30 milyonu geçen GSM abonesi bulunuyor. Bu abonelerin büyük kısmı Turkcell firmasına ait. Etrafımızdaki birçok kişi de bu firmanın 0533’lü numaralarını kullanıyor. Piyasadaki diğer GSM operatörleri fiyat kırmalarına rağmen birçok insan sırf numarasını değiştirmek zorunda kaldığı için yüksek tarifelere karşı operatörünü değiştiremiyor.
Tüketici farklı bir numara daha alıp ucuz gördüğü firmanın numaralı telefonun taşıyor. Ama bir kulağı hala eski numarasından gelecek mesajlara kilitli olarak.
Bu problemden dolayı Türkiye´de son 12 ayda yaklaşık 7 milyon cep telefonu abonesi fiyat ve servis kalitesi yüzünden operatör değiştirdi. Gelecek 12 ay içerisinde 4 milyon cep telefonu kullanıcısı da operatör değiştirmeyi planladığı varsayılıyor.
Peki biz tüketiciler acısından hiç de iyi olmayan bu durum diğer firmalar içinde iyi bir durum değil. Sırf numarası değişecek diye insanlar kolayca başka bir şirkete gitmiyor.
DÜNYADA DÖRT ÜLKEDE VAR BU SİSTEM
Bu şirketler için iyi tüketiciler için ise kötü olan bu sistem sadece Türkiye, Çin, Hindistan ve Meksika'da var. Cep telefonu kullanımı sürekli artan Türkiye'de operatör değiştirme oranı oldukça yüksek. Numara taşınabilirliği olmamasına rağmen abone değiştirme oranları sıralamada en yüksek ülkeler arasında kalıyor. Operatör değiştirmelerine sebep olarak fiyat, servis kalitesi, arkadaş veya ailelerin tercihi gösterilmiş. Araştırmanın yapıldığı ülkelerden sadece Türkiye, Çin, Hindistan ve Meksika'da numara taşınabilirliği yok. Avrupa ve Amerika'da numara taşınabilirliği uygulanıyor. Numara taşınabilirliği, operatör değiştirme oranlarının artmasını sağlasa da, asıl beklenti uzun süredir cep telefonu kullanan ve yüksek harcama yapan kesimden müşteri kapmak.
Tüketicilerden ve diğer operatörlerden gelen şikâyetler üzerine Telekomünikasyon Kurulu bir karar alarak 2007 başından itibaren insanların cep telefonu numaralarını istedikleri operatöre taşıyabilecekleri kararını aldı. Karar gereği de Cep telefonu operatörleri gerekli teknolojik altyapıyı kurup, hazır hale getirecekler. Kavganın kopmasına sebep olan nokta ise 532 ve 533 alan numarasından başkası değil. Yani Turkcell abonelerinin büyük bölümünün cep telefonu numaralarının ilk üç hanesi. Avea'nın numara taşınabilirliği için bastırmasının sebebi, numara taşınabilirliği ile operatör değiştirme oranların yükselmesi ve değişiklikten daha çok pay kapmak. Telsim'in sahibi Vodafone altyapı yatırımlarını tamamlamadan yüksek sesle dile getirmekten kaçınıyor. Turkcell ise numara taşınabilirliğinin büyük değişikliğe yol açmayacağı görüşünde.
GEÇİŞ ZORUNLU
TK Başkanı Tayfun Acarer, konu ile ilgili olarak yaptığı açıklamada şunları belirtiyor:"Biz bugüne kadar bu işi şirketlerin anlaşmasına bırakmıştık. Ancak bu sağlanamayınca, düzenleme yapmaya ve şirketleri re'sen buna mecbur etmeye karar verdik. Bununla ilgili önümüzdeki günlerde bir düzenleme yapacağız. 2007 yılı başından itibaren herkes uymak zorunda kalacak" diyor. Ama bu işin sonucunun hemen alınamayacağını belirtenler de var. Çünkü çok fazla abonesi olan GSM şirketi milyon dolar yatırım yaptığı bu numaraları kolayca elinden çıkarmak istemeyecek. Hatta onların kurula verdiği bir örnek var. Neden Türk Telekom’da sabit numaralı hatları değişen kişiye farklı numarayı veriyor. O zaman ona da uygulayın.!!!
Aslında bu sistem birçok ülkede baştan beri var. Kimse bir GSM şirketine mahkûm değil. Numarasını istediği anda başka bir firmaya kolayca taşıyor. Bu da rekabeti her zaman taze tutuyor. Yapılacak "numara taşınabilirliği" zorunluluğu ile vatandaşların bugüne kadar kullandıkları cep telefonu numarasını değiştirmeden hizmet aldığı operatörü değiştirebilmesi hedefleniyor. Düzenleyici otorite olarak TK'nın çıkartacağı düzenleme ile örneğin Turkcell hatlı "532XXXXXXX" numaraya sahip abone, numarasını değiştirmeden Avea'dan yahut Telsim'den hizmet alabilecek. Onun tarifelerine göre ücret ödeyecek. 2 yıldır gündemde olan uygulamaya en çok Turkcell karşı çıkmış, Avea ısrarla istekli davranmıştı.
Sistemin hayata geçmesiyle, "532"li numaraların Turkcell'e 542'li numaraların Telsim'e ait olduğu fikri de ortadan kalkacak. Numarasını değiştirmek istemeyen ancak fiyatlarını yüksek bulan veya sıkıntısı olan vatandaş, böylece numarasını değiştirmeden şirketini değiştirebilecek. Değiştirme sırasında hiçbir ücret ödemeyecek. Yani artık numara sabit kalacak kullanıcı operatörünü değiştirecek.
ŞİRKETLER NEDEN KARŞI
Bu düzenleme eğer en başından yapılmış olsaydı, hiçbir sorun kalmazdı. Ama yapılmadı. Yapılmadığı için de Turkcell ile 532 özdeşleşti. Öyle ki 532'nin bir marka değeri bile oluştu. Bu değer de 532'ye yatırım yapan Turkcell'e ait. Şimdi kalkıp ben marka değeri filan anlamam, sahip olduğun bu değere el koyuyorum demekle olacak bir iş değil bu yeni düzenleme. Sonunda iş mahkemelere kadar gider büyük olasılıkla. Numara taşınabilirliğinin yol açacağı bir başka gariplik ise uygulamanın hayata geçirilebilmesi için yapılması gereken altyapı yatırımı. Bu uygulamayı mümkün kılacak teknolojik altyapı hiç de öyle basit ve ucuz değil. Telekomünikasyon Kurumu büyük olasılıkla altyapı yatırımlarını operatörlerin yapmasını isteyecek.
NASIL BAŞLAYACAK BU SİSTEM?
Turkcell’in pozisyonunu koruduğu sektörde, Telsim ve Avea'nın sık sık dile getirdiği numara taşınabilirliği ile gerçek rekabet de başlayacak. Taslağa göre, numara taşıma işlemi, abonenin numara taşıma talebi ile birlikte abonesi olmak istediği alıcı işletmeciye yazılı olarak, müşteri hizmetlerini arayarak ya da Internet aracılığı ile başvurmasıyla başlayacak. Abone, taşınacak numarayı, kimliğini ispatlayıcı bilgileri, verici işletmeci bilgisini, irtibat bilgilerini ve tercih ettiği taşıma tarihi ve saat dilimini doldurulan bir form ile alıcı işletmeciye bildirecek. İşletmeci ile imzalanacak abonelik sözleşmesi numaranın fiilen taşınması ile yürürlüğe girecek. Taşıma talebinin iletim, kontrol süresi ve duyuru süreleri en fazla ikişer gün olacak. Taşıma da en fazla 1 gün sürecek. Numarasını taşımak isteyen abone en fazla 7 gün içinde yeni işletmeciye geçiş yapmış olacak. Bir abonenin 1 yıl içinde en fazla 5 kere numara taşınırlığı talep etme hakkı olacak. Bakalım bunu geçiş durumunu kim kazanacak. Şirketlerin mi dediği olacak yoksa üst kurulun mu?