Sevgili okuyucular, geçen aylarda “tansiyon” hakkında gerek Ufuk Ötesi okuyucularını gerek meslektaşlarımızı bilgilendirmeye çalışmış ve demiştik ki:
“Basında, tansiyonla ilgili ortalama 12/7 bazen 12/8 gibi bir tanımlama var. Bu yaklaşımın bilimselliği her platformda tartışılabilir.”
Bu çağrımıza maalesef ülkemizde pek ilgi gösterilmedi. Çünkü bu konuda kriterler genelde uluslararası kriterlere göre değerlendiriliyordu.
Ama biz Ufuk Ötesi olarak, hemen her konuda olduğu gibi bu konuda da, haklı ve isabetli değerlendirmelerimizi sizlerle paylaşmıştık.
Düşüncemizde ne kadar haklı olduğumuzu nice zaman sonra 21 Mayıs 2006 tarihli Hürriyet’te yayınlanan “17 milyar dolarlık tansiyon ilacında ’yeni sınıf’ kavgası” başlıklı haber net bir biçimde ortaya çıkarmış oldu.
Haberde şöyle deniliyordu:
“ABD’de yüksek tansiyonun yeniden tanımlaması çerçevesinde 17 milyar dolarlık bu sektörün pastasını büyütecek olması tartışmalara neden oldu. Bu nedenle büyük ilaç şirketlerinin, tıp sektörüne baskı yapmak için sürekli doktorlara pahalı yemekli toplantı düzenlemesi eleştiriliyor.
New York Times Gazetesi’ne göre eleştirilerin hedefinde ise Amerikan Yüksek Tansiyon Derneği bulunuyor. Derneğin eski başkanı Dr. Michael H. Alderman, Merck, Novartis ve Sankyo gibi şirketlerin bağışladığı 700 bin doların büyük bir kısmını derneği, doktorlara yönelik yemekli toplantılara harcadığını savunuyor.
İlaca yönelten tanım:
2003 yılında Ulusal Sağlık Enstitüleri panelinde, yüksek tansiyon 140/90’ın üstü olarak tanımlanmıştı. 120/80 ile 139/89 aralığı ise ön yüksek tansiyon olarak kabul ediliyordu ve bu dilime giren hastalara ilaç salık verilmiyordu. Ancak yeni düzenlemeyle yüksek tansiyon grubu ile ön tansiyon grubu arasında "1’inci Aşama Yüksek Tansiyon" diye adlandırılan bir dilim oluştururken, eskiden ilaç kullanmayan grubun yarısı da bu yeni gruba dâhil edilecek ve ilaca başlamaları tavsiye edilecek.
Yeni müşteriler oluşacak:
Mevcut tanıma göre yaklaşık 65 milyon insanın yüksek tansiyondan şikâyetçi olduğu ABD’de tansiyon ilaçları pazarının yıllık hacmi 17 milyar dolar. 59 milyon insanın yüksek tansiyon sınırında olduğu ABD’de çok sayıda doktor yeni yüksek tansiyon tanımının bu kesimden de pek çok insanı ilaç endüstrisinin müşterisi kılacağına inanıyor.
Tıbbın parasallaşması:
Alderman, yeni tanımının ciddi klinik verilere dayanmadığını söyleyerek, "Bu, tıbbın parasallaşmasıdır" dedi. Amerikan Kardiyoloji Derneği’nin yeni Başkanı Dr. Steven E. Nissen de "tıp mesleği ilaç endüstrisinin parasına bağımlı hale geldi" diyerek aynı görüşü dile getirdi. Amerikan Yüksek Tansiyon Derneği’nin yeni başkanı Dr. Thomas D. Gilles yeni yüksek tansiyon tanımının arkasındaki kilit isimlerden biri.
Tansiyonun tanımıyla oynayınca ne değişti?
Mevcut tanıma göre, 140/90 yüksek tansiyon, 120/80 ile 139/89 aralığı ön yüksek tansiyon sayılıyor.
Şimdi “yüksek tansiyon” ile “ön yüksek tansiyon” arasına “birinci aşama yüksek tansiyon” diye bir kategori eklendi. Bu eklemeyle birlikte eskiden ilaç kullanmayan hastaların yarısı ilaç kullananlar arasına girecek.”
Biz ne demiştik?
“Son bir yıldır yazılı ve görsel basında tansiyonla ilgili ortalama 12 / 7 bazen 12/8 gibi bir tanımlama var. Bu yaklaşımın bilimselliği her platformda tartışılabilir. Örneğin kişinin 15 yaşındaki, 20 yaşındaki, hatta 30- 40- 50- 60- 70- 80 yaşındaki tansiyonunun hep 12/7 olması mümkün müdür?
Bir kimsenin tansiyonu istisnalar hariç uzun süre 12/7 civarında olursa boynun kortex dediğimiz kısımları (ince kıvrımlar) yeterli kan alabilir mi? Böyle bir kimsede Parkinson, Alzheimer, güçsüzlük, göz, kulak vs rahatsızlıkları artmaz mı?
Oysa yaş gruplarına göre ortalama 100 kişide normal tansiyon şekildeki gibi değişiklik gösterebilmelidir. Çünkü her insanın yaşayışı, yediği içtiği, sigara tüketimi, alkol kullanımı gibi özel durumları vardır ve bunlar farklılıklara sebep olabilmektedir.
Hasta grubu 100 kişide oranı Normal tansiyon
1. grup 20 kişi 12 /7
2. grup 20 kişi 13 / 8
3. grup 20 kişi 14 / 9
4. grup 20 kişi 15/ 9,5
5. grup 20 kişi 16 / 10
100 kişi 100 kişi
Bu tablo illa ki böyle olacak anlamına gelmemeli. Bu tablo bir fikir vermeye yöneliktir. Anlatılmak istenen husus şudur ki, bir kimsenin normalde 12/7 olan tansiyonu 20 yılda kademeli şekilde yarım derece yarım derece artabilir. Bu artış şahsa bir şey yapmaz. Çünkü şahsın iş durumuna, çevre durumuna, geçirdiği rahatsızlığı, kullandığı alkole, içtiği sigaraya vb. bağlı olarak tansiyonunda değişiklikler olabilmektedir. Ayrıca yaşı ilerledikçe vücuda kan pompalama işlemi daha tazyik gerektirmektedir. Dolayısıyla her insanın tansiyonu kendine özgü yükseklikte olmalıdır. Tansiyonun normal olup olmadığını değerlendirirken tek tip, (adeta konfeksiyon tipi) yaklaşım sunulmamalıdır.”
Tansiyon ile kimlerin niçin oynadığını, şahsa göre değil de tek tip tansiyon kriterinin niçin konulmak istendiğini bu şekilde öğrenmiş oluyoruz.
Sağlıklı günler dileğiyle…