Mevcut yönetmelikte doğrudan sınıf geçmek için gereken başarı ortalamasında sınıflar baz alınırken, taslaktaki düzenleme okul türlerine göre yapılıyor.
Yönetmeliğe göre, doğrudan sınıf geçmek için 9. sınıfta yıl sonu başarı ortalaması en az 2 olması gerekiyor. Diğer sınıflarda ise “alanı dışındaki derslerden başarısız olanlarda yıl sonu başarı ortalaması en az 2.00, alan derslerinden de başarısız olanların ayrıca bu derslere ait yıl sonu ağırlık ortalaması en az 2.50 olan öğrenciler” üst sınıfa devam edebiliyor.
Taslakta, ders yılı veya ortalama yükseltme sınavları sonunda bütün derslerden başarılı olan öğrencilerin doğrudan sınıf geçebileceği öngörülüyor.
Başarı ortalamasıyla doğrudan sınıf geçme sistemi de okul türlerine göre farklılaştırılıyor. Okul türleri “Fen ve sosyal bilimler liseleri”, “Yabancı dil hazırlık sınıfı bulunan liseler”, ”Genel lise, spor lisesi ve mesleki-teknik liseler” olarak belirlendi.
Talim ve Terbiye Kurulu'nca bu lise türlerine göre belirlenecek dersler dışındaki derslerden başarısız olan öğrencilerin, doğrudan sınıf geçebilmek için sahip olmaları gereken başarı ortalamaları şöyle:
• Fen liseleri ve sosyal bilimler liselerinde: 3.50
• Yabancı dil hazırlık sınıfı bulunan liselerde: 3.00
• Genel lise, spor lisesi ve mesleki-teknik liselerde: 2.50
Taslakta, ÖSS'ye hazırlanan lise son sınıf öğrencilerin ikinci dönem okula devamlılığını sağlamaya yönelik hükümler de yer aldı.
Bu kapsamda, “öğrenim hakkı” başlıklı yeni bir madde eklendi. Artık “özürleri nedeniyle okula devam edemeyen, okula devam ettikleri halde iki dönem notu alamayan öğrenciler ile ikinci dönem okula hiç devam etmeyen öğrenciler, o yıla ait öğrenim haklarını kullanmamış sayılacak.”
Mevcut yönetmeliğe göre, özre dayalı bir sebeple bir dersten yalnız bir dönem notu almış öğrencilerin bu notu, yıl sonu notu kabul ediliyor.
“Öğrenim hakkı” maddesi uyarınca, mezun olamayan son sınıf öğrencilerine, geçmişte sınıf tekrarı yaptılarsa 1, yapmadılarsa 2 öğretim yılı ek süre tanınacak. Bu durumdaki öğrenciler, başarısız oldukları derslerden sorumluluk sınavına girecekler. Sınavlar sonunda yine başarısız olurlarsa öğretim yılı sonunda okulla ilişikleri kesilecek.
ÖSS sınavlarında sıfır puan alan öğrencilerin sayıca fazlalığı bakanlığın bu tedbiri almasına sebep oldu.
2004 ÖSS sınavında otuz binden fazla öğrencinin sıfır puan alması bir yerlerde yanlışlar yapıldığını gösteriyor.
Eğitim sistemimiz ezbere dayanıyor. Ezber yeteneği olan bir öğrenci yazılı sınavından bir gün önce kitabı adeta yutuyor ve sınavdan en yüksek notu alabiliyor. Aynı öğrenci ezberin sökmediği ÖSS sınavında duvara çarpmış gibi oluyor ve tabiri caizse apışıp kalıyor.
Biz dershaneciler öğrencilerin okulda aldıkları takdir veya teşekkür belgelerine bakıp bu öğrenci üniversite sınavında başarılı olur söylemini kesinlikle yapmayız. Okuldan aldıkları takdir ve teşekkür belgelerine rağmen o öğrencinin ezberci bir mantalitesi olduğu ihtimalini her zaman aklımızın bir köşesinde saklarız.
Yapılan 3 deneme sınavı şapkanın düşmesi için yeterlidir. Bu rakamlar tabiî ki her zaman gerçeği tam anlamıyla göstermez ama öğrencinin hangi anlamda bir öğrenme taktiği var bunu yüzde 90 oranında doğru ifade eder.
Okulda takdir belgesi aldığı halde bu performansı deneme sınavlarında gösteremeyen bir öğrenci büyük ihtimalle ezber yapıyor demektir. Bu öğrenciler yoğun bir rehberlik programıyla ezberleyerek değil mantığını kavrayarak öğrenmeleri yönünde telkinlere her zaman ihtiyaç duyarlar.
Liselerde lise ikinci sınıfta öğrenciler sayısal, eşit ağırlık,sözel veya dil bölümlerine tercih yaparlar. Aslında bu yönlenme tamamen öğrencinin lise birinci sınıftaki sayısal, sözel derslerdeki notlarına göre yapılması gereken bir operasyon olmalıdır.
Maalesef bu yönlendirme operasyonu öğrencinin notlarına göre değil tamamen onun veya ailesinin tercihi ile yapılmaktadır.Yani öğrencinin hiç eğilimi olmadığı halde değişik sebeplerle istemediği bir bölüme gitmesi yaygın bir olaydır. İstemediği bölümden üniversite sınavına giren bir öğrenciden başarı beklemek pek akıl kârı olmasa gerek. Bu tür öğrenciler sınav sonucunda sıfırcılar grubuna aday bir potansiyel zümredir.
Öğrenci neden istemediği bir bölüme gider?
Sayısal zekaya sahip bir öğrenci eşit ağırlık veya sözel bölümlere geçmeyi pek düşünmez ama eşit ağırlık veya sözel zekaya sahip bir öğrenci eğilimi olmamasına rağmen sayısal bölüme girmeyi düşünebilmektedir.
Sayısal puanla öğrenci alan bölümler eşit ağırlık ve sözel bölümlere göre daha fazladır. Öğrenci sırf kazanma ihtimalini artırmak için sayısal bölüme geçebilmektedir.
Sayısal bölümleri bitiren bir öğrenci iş bulma konusunda daha avantajlıdır.Öğrenci üniversite sonrasını düşünerek yeteneği olmadığı halde böyle bir eğilimde bulunabilmektedir.
Öğrenci lise 1. sınıfta aldığı takdir veya teşekkür belgesine aldanıp her bölümde başarılı olabileceğini zannedebilmektedir. Eğilimine dikkat etmeden yanlış gruba girebilmektedir.
Aile baskısı veya arkadaş grubuna takılıp istemediği bölümlerde eğitim alan öğrenciler de az değildir.
Ezberleyerek öğrenmeye çalışan öğrenci gruplarına değinmiştim.Bu öğrenciler sıfır puan alan öğrencilerin büyük çoğunluğunu oluşturmaktadır.
Bu sebepler istemediği bölümden üniversite sınavına giren bir öğrencinin sıfır puan almasına sebep olabilmektedir.
MEB liselerdeki bölüm tercihlerinin önemini prosfesyonel anlamda öğrenciye anlatmalıdır.Okullardaki rehberlik öğretmenlerin telkinleri ve toplu konferanslar yoluyla bu bilinçlendirme yapılabilir.
Hepsinden önemlisi bu tercih yasal bazı prosedüre bağlanarak sadece öğrencinin değil rehberlik öğretmeninin raporu göz önünde bulundurularak da yapılmalıdır.
Liselerde ezbere pirim verilmemeli. Öğrencilerin anlatılan konuları iliklerine kadar hissetmeleri, yaşamaları yani mantığını kavrayarak öğrenmeleri sağlanmalıdır. Laboratuvarlar işlevini yerine getirmelidir okullarda.
Etkili olabilecek bir noktada üniversite sınavında lise 1-2 ve 3’ün hepsini soru sorulmalıdır.Lise3’üncü sınıf resmiyette olmasına rağmen pratikte fotokopilerle geçiştirilen bir sınıf olmuştur.
Eğitim sistemimizde yapılması gereken çok iş var. Hayırlısı!