Türk siyasetinin merkezi Ankara, her zaman dinleyen ve dinlenenlerin kümeleştiği bir merkez olarak varlığını sürdürmeye devam ediyor. Vatandaşın gözü kulağı her zaman Ankara’da olduğu gibi bir takım kişi ve servislerinde ilgisi gözü kulağı ve böcekleri de Ankara’da olmuştur. Geçen ay bunun bir örneğini medyaya yansıdı. “böcek” diye tabir edilen minyatür dinleme araçları kamuoyunun gündemine gelmesi ile bu teknolojik cihazları özelliğini sizin için araştırdık.

ANKARAYI BÖCEKLER BASTI
Sağlık Bakanı Recep Akdağ'ın makam odasında ''böcek'' diye tabir edilen dinleme cihazlarının bulunması, ''bu cihazların nasıl elde edildiği ve kullanıldığı'' sorusunu da gündeme getirdi. Cihazlar daha önce de Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, eski Cumhurbaşkanı Turgut Özal, eski Başbakanlar Mesut Yılmaz ile Tansu Çiller'in de dinlenmek istendiği bir dönem iddia edilmişti. Aslında her evde bulunan böceklerden farklı olan bu elektronik dinleme böcekleri şimdiye kadar sadece istihbarat birimlerinin elinde iken teknolojinin gelişmesi ile her köşede satılır hale gelen bir alet oldu. Büyük şehirlerin elektronik mağazalarında rahatça bulunan bu böcekler ile dinleme ve izleme amacı rahatlıkla yapılabilmekte. İsteyen herkes bu cihazları internet üzerinden hiçbir yasal takibe uğramadan da sipariş edebiliyor.

HER DİNLEMEDE FARKLI BİR BÖÇEK
İnternet'te bu cihazlarda bir sörf yaptığımızda ilginç bilgiler ortaya çıkıyor. Bakın bir kaçının özelliği şöyle vermek mümkün.
'' Özel frekans ile dinleme: Bir verici ve alıcıdan oluşan dinleme sistemi halinde çalışır. Verici 2 cm küçüklüğünde verici, 90 cm kablo antenden oluşur ve ucuna 9 volt pil takılır. Verici dinlenecek yere bırakılır, yakın bir yerden alıcı ile dinleme yapılır. İnsan kulağından daha fazla ses duyma kapasitesi vardır, fısıltı düzeyindeki seslerin bile rahatlıkla işitilmesini sağlar. Yayın mesafesi 50-100 metre olup, çevresel şartlara bağlı olarak değişebilir. Özel frekanslı yayın yaptığı için, herhangi bir alıcı ile bu yayını dinlemek mümkün değil.
'' Bilgisayar ile dinleme: Cihaz ve bilgisayara kurulu bir programdan oluşan sistem ile ortamdaki sesleri otomatik olarak kaydetmeyi sağlar. Ortamda ses olduğu zaman ses kaydı otomatik başlar, sessizlik olduğu zaman kayda ara verilir. Konuşmaların hangi ortamda yapıldığı tarih, saat olarak kaydedilir. Dinleme esnasında, arşivlenen konuşmalar, tarihe göre kolaylıkla bulunabilir. Kayıt sistemi ses kalitelerini bozmadan sıkıştırmak suretiyle sabit disk üzerinde depolar. İleri kayıt işleme teknolojisi sayesinde, kayıtlar yüksek sıkıştırma oranı ile saklanır. Ses seviyesi az ise otomatik olarak kuvvetlendirilir. İsteyen kişi bu ses dosyalarını internet üzerinden bilgisayara girip kolayca kendi başka bir bilgisayara aktarabiliyor.
'' Lazer ile dinleme: Yabancı internet siteleri aracılığıyla illegal olarak satılan cihazın çalışma şekli şöyle: Ses dalgaları pencere camında titreşimler oluşturuyor. Cihaz ile cama lazer ışık demeti gönderip, yine cihazın alıcısı ile yansıyan lazer ışık demetinin frekans dağılımını deşifre ediliyor. Böylece cam üzerinde konuşma titreşimleri, kolayca tekrar sese dönüştürülüyor. Sesleri gürültüden arındırma özelliğine sahip olan cihaz, 200 metrelik bir alanda etki gösteriyor.
'' Telefon ile dinleme: Sınırsız mesafeli dinleme cihazı olarak tabir edilen, dünyanın her hangi bir yerinden başka bir ortamdaki sesleri mesafe ve süre sınırı olmaksızın dinleme imkanı sağlayan bir sistemdir. Dinlenecek ortamdaki telefon hattına bağlanır. Dahili telefon hattı, şehiriçi, şehirlerarası, milletlerarası ve cep telefonu ile dinleme yapılabilir. Özel olarak dizayn edilmiş ses kuvvetlendiricisi ile sadece konuşma sesleri yükseltilerek gürültüler azaltılmıştır. İnsan kulağından daha fazla ses alma kabiliyeti vardır. Şifre kontrollü aktivasyon sistemi ile yetkisiz erişimler önlenmiştir. Açma, kapatma ve çalışma işlemi tamamen sessizdir. Pil, adaptör gerektirmeyen bu cihaz telefon hattından beslenir''.Yeni hazırlanan TCK taslağında, gizli dinlemenin cezası ile ilgili iki ay ile altı ay arasında bir hapsi cezası öngörülüyor. Taslağın 190. maddesinde gizli dinleme konusu yaptırıma bağlanıyor.

NASIL KORUNMAK GEREK
Osmanlı imp. Döneminde dinlemeye karşı her dada bir çeşme bulunur böylece seslerin dinlenmesi perdelenerek engellenmeye çalışılırdı. Şimdi ise elektronik parazitler ve duvarlar yapılarak bunlar engellenmeye çalışılıyor. Elektromanyetik güvenlik, bir bilgisayarın, veya herhangi bir elektrik/elektronik aygıtın çalışması esnasında yaydığı elektromanyetik ışınımların üçüncü bir kişi tarafından alınmasını engellemek olarak ta adlandırmak mümkün. Elektromanyetik güvenlik yöntemleri şunlardır:
*Kullanılan aletlerin açık verici dalgaları yaymasını zırhlama, filtreleme gibi yöntemlerle engellemek
*Yayılan dalgalara gürültü ekleyerek anlaşılmaz kılmak, veya aletlerin çalışma temelini değiştirerek yayılan işaretleri işlenen bilgiden arındırmak
Birinci yöntemde ya doğrudan kullanılan elektronik malzemeler zırhlanır ve giriş/çıkışları filtrelenir veya zırhlı olması gerekmeyen aletler zırhlı odalarda kullanılır. Askeri ve diplomatik uygulamalarda genellikle ikinci yöntem kullanılır. Zırhlanacak odalar tamamen iletken bir maddeyle kaplanarak elektromanyetik yayılımları durdurucu bir kafes oluşturulur. Odaların havalandırma girişlerine dalga kırıcı yansıtıcılar konur. Elektrik şebekesine olan bağlantılar açık verici işaretlerin bulunabileceği frekansları kesen filtreler aracılığıyla yapılır. Bu tip odalar genellikle ses yalıtımına da tabi tutulur. Elektromanyetik güvenlik TEMPEST güvenliği (Emission Security) olarak da bilinmektedir.


TBMM’de kurulan telekulak komisyonu raporundan böcekler ve dinleme üzerinde araştırma yapılarak kamuoyuna bilgi verilmişti. Raporda konu hakkında şunlar aktarılıyordu.
*Telekom’da 19.900.000 adet sabit telefon işletilmekte.
*2001 yılında 14.511 adet dinleme ile ilgili bağlantı yapılmıştır.
*Cep telefonları için güven ortamının olduğu söylenemez
*GSM telefonları aynı zamanda mikrofon görevi de yapabilir. Uygun bir donanımla telefon hattının kullanımı dışında cep telefonundan alıcı gibi de faydalanarak ses kaydı alınabilir.
*Telekom santrallerde sağladığı güvenliği telefon kutularında veya binalara döşenen kablolarda sağlamamız mümkün değildir.