Uz. Dr. Şenay SILDIR (Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı)- FMS en çok yüzde 80-90 kadınlarda ve 40-60 yaşlarında görülür. Boyun, sırt, bel ve omuzlarda yaygın ağrı ve hemen noktalarla karakterizedir. Biri yumuşak doku romatizmasıdır. Sebebi belli olmamakla beraber hastalığa neden olan birçok mekanizma vardır. Travmalar, ruhsal faktörler, stres, ailevi sorunlar ve enfeksiyonlar sonucu şikâyetler başlayabilir. 1-Bütün hastalarda yaygın kas ağrıları var. Ağrıyı: acı, sızı, zonklama, oyulma, yanma şeklinde tanımlarlar. Soğuk, stres, rutubet, uykusuzluk ve yorgunluk ağrıyı artırır. Sabahları, özellikle uyku bozukluğu olan hastalarda ağrı artar ve sabah ağrıları ve sabah tutukluğu olur. Akşamları da ağrılar artabilir. 2-Uyku bozukluğu olan hastaların yüzde 80’e varan kısmında sabahları yataktan dinlenmemiş kalkma, uykuya dalmakta zorluk çekme gibi şikâyetler olur. 3-Yorgunluk gün boyunca olabilir. 4-Kol ve bacakların alt bölgelerinde yumuşak doku şişliği, sebebi bilinmeyen ödem olarak yorumlanır. 5-Uykusuzluk, gerilim tipi baş ağrısı, irritablı kolon (kalın barsak) sendromu, dismenore (ağrılı adet görme), çene ekleminde fonksiyon bozukluğu ve dermatografizm görülür. Tedavisi: Ağrıya yönelik ilaçlar ve fizik tedavi yaptırılmalı, (sıcak tedavi, egzersiz, tens) uykusuzluk giderilmeli, egzersiz yapılmalı. Hasta eğitilip stres ve kötü etkilerden uzaklaştırılmalıdır. Sağlıklı yaşam için stres ile baş etmeyi bilmeliyiz. Hayata, gülerek değilse bile gülümseyerek dahil olmalıyız.