|
|
|
Alzheimer hastalığı
|
Alzheimer Hastalığı (AH), en yaygın (yüzde 50-80) görülen demans (unutkanlık) nedenidir. Alzheimer hastasında hafıza kaybı, kişilik ve davranış değişiklikleri, düşünme ve yorumlamada bozulma, konuşurken doğru kelimeleri bulmakta güçlük, bazı işleri doğru sırayla yapmada zorlanma gibi bulgular görülebilir. |
Uz. Dr. Türkan USLU-Bu bulgular zamanla daha kötüleşebilir ama kötüleşmenin hızı hastadan hastaya farklılık gösterebilir. Ancak hastalık ilerledikçe günlük yaşamı sürdürmek giderek zorlaşır ve hasta zaman içinde tamamen başkalarına bağımlı hale gelebilir.
Yapılan çalışmalar, Alzheimer hastalığının bilinen tek bir nedeninin olmadığını göstermektedir. En iyi bilinen risk faktörleri arasında yaşlanma ve ailede demanslı başka kişilerin olması yer alıyor. Kadınlarda görülme sıklığı erkeklere göre daha fazladır. Düşük eğitim düzeyinin ileride hastalık için bir risk faktörü olduğu gösterilmiştir. Kolesterol taşınmasında görevli bir protein olan Apolipoprotein E C4 alleli taşıyıcılarında AH gelişme riskinin yüksek olduğu tespit edilmiştir. Ciddi kafa travması öyküsü olan, depresyon öyküsü olan kişilerde de AH gelişme riski yüksektir. Orta yaşlarda yüksek veya düşük kan basıncı, diyabet, insülin metabolizma bozukluğu, kolesterol yüksekliği, diyette aşırı yağ alımı, plazma homosistein düzeyi yüksekliği, enflamasyon, obezite ve sigara kullanımı gibi vasküler risk faktörlerinin bulunması ileri yaşlarda AH gelişme riskini artırıyor. Genel olarak 65 yaşın üzerindeki kişilerin yüzde 10'unda AH görülüyor. 85 yaşından sonra ise bu oran yüzde 50'ye yükseliyor.
İnsanların beklenen yaşam sürelerinin giderek uzaması ile Alzheimer hastalarının sayısı da her geçen gün artıyor. Türkiye'de 2000 yılında 380 bin civarında tahmin edilen AH'nın, 2010 yılında 480 bin olacağı düşünülüyor.
Alzheimer Hastalığının belirtileri neler olabilir?
1-Konuşma ile ilgili güçlük; konuşurken çok basit kelimeleri bulamayabilir veya yerine uygun olmayan kelimeler kullanılabilir.
2-Günlük işleri yapmada güçlük; günlük ev işlerini yapmakta, kendine bakmakta, uygun elbiseleri seçmekte güçlük yaşanır.
3-İş becerilerini etkileyen, yakın zamanla ilgili bellek kaybı; yakın geçmişteki olaylar, insan isimleri, telefon numaraları sık unutulur ve sonrada hatırlanamaz, aynı sorular tekrar tekrar sorulur.
4-Zaman ve mekânı karıştırma; gün-ay-yıl unutulabilir, evin yolu kaybedilebilinir.
5-Yargı ve karar vermede güçlük; önemli sorumluluklar tamamen unutulabilir, uygun olmayan şekilde giyinilebilir.
6-Soyut düşünme becerisinde güçlük; basit hesaplar yapılamayabilir, rakamların ne işe yaradığı unutulabilir, plan yapmakta güçlük çekilebilir.
7-Sık kullanılan eşyaları yanlış yere koyma; eşyalar olmadık yerlere konulabilir, mesela ütü buzdolabına, tabaklar çamaşır makinesine vb.
8-Ruh hali ve davranış değişikliği olabilir; görünür bir neden yokken çok çabuk ağlanabilir, alıngan ya da çok sinirli olunabilir.
9-Kişilik değişiklikleri; şüpheci, saldırgan özellikler kazanabilir.
10-Sorumluluktan kaçınma; çok önemli konularda bile pasif hale gelebilir, en basit işler için bile teşvik ve destek gerekebilir.
Benzer şikâyetler ile başvuran hastalarda;
1-Hasta yakınlarından hastalığın hikâyesini almak çok önemlidir. Bu hastalığın evresini belirlemede ve tedaviyi planlamada bize destek olacaktır.
2-FM ve NM yapılır.
3-Mental Durum Muayenesi
4-Lab. Tetkikleri
5-Görüntüleme Yöntemleri
AH'nda tamamen semptomları ortadan kaldıran bir tedavi yöntemi bulunmamakla birlikte, hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilen, belirtileri azaltabilen ilaçlar geliştirilmiştir. İlaç tedavisi duygusal ve davranışsal belirtiler üzerinde de yarar sağlayabilmektedir. Hasta ve yakınlarının durumla baş etmelerine yardımcı olmaya, hastalık ve tedavisiyle ilgili bilgi almalarına ve yaşam kalitelerini yükseltmeye yönelik destekleyici bakım da tedavinin önemli bir parçasıdır.
|
Bu haber 3265 defa okundu.
|
Ufuk Ötesi : 2007 / 09
|
|
|