Avrupa ve Balkanlardaki üniversiteler ile yarışacak hale gelen Türk üniversiteleri Türkiye’de yaşayan yabancı uyruklu öğrencilerin ilk tercihleri arasında yer alıyor. Türkiye’ye komşu olan Irak, İran, Bulgaristan, Arnavutluk, Yunanistan gibi ülkelerin yanı sıra İngiliz, Fransız ve İsveç vatandaşı gençlerin de tercihi Türkiye’nin önde gelen üniversiteleri oluyor.
Uzun yıllardır YÖS’e öğrenci hazırlayan ÇAĞDAŞ ANALİZ DERSHANESİ Kurucusu Abbas MORDENİZ, 15 Nisan’da yapılacak ve yaklaşık 5 bin Yabancı Uyruklu öğrencinin katılacağı sınav hakkında sorularımızı yanıtladı.
-Genel hatları ile YÖS’ten söz eder misiniz?
YÖS Türkiye’deki üniversitelerde okumak isteyen yabancı uyruklu öğrencilerin girmek zorunda oldukları bir sınavdır. ÖSYM tarafından yapılır. Ve genel hatları, içeriği bakımından ÖSS’den farklı bir sınavdır.
-Yabancı uyruklu statüsünün kriterleri var mıdır?
Elbette. Uyruklarından biri T.C ya da K.K.T.C olanlar bu sınava katılamazlar. Yani, bu sınava katılabilmek için T.C. veya K.K.T.C. uyruklarına sahip olmamak gerekiyor. Bunun dışında Türkiye’de veya yurtdışında yaşayan yabancı uyruklu gençler ve öğrenciler bu sınava girme hakkına sahiptir. Bunun için sınava girecek öğrencilerin ya Türkiye’deki herhangi bir liseden mezun veya mezun olabilecek durumda olmaları, ya da liseyi yurtdışında okumuşlarsa, okudukları lisenin Türkiye’deki liselere denk olduğunu belgelemeleri gerekmektedir. Denklik işlemi Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yapılmaktadır.
- YÖS’ün ÖSS’den farklı bir sınav olduğundan bahsettiniz. YÖS’ün içeriği konusunda bilgi alabilir miyiz?
YÖS 80 sorudan oluşan bir sınavdır. Bu soruların 45’i Genel Yetenek (IQ), 30 – 32 tanesi Matematik, 3 – 5 tanesi de Geometri sorularıdır. Matematik ve Geometri soruları genel lise düzeyinde sorulardan oluşur. Ancak soru yapısı ÖSS’den oldukça farklıdır.
Ayrıca ÖSS’de geçerli olan okul türü, alan/bölüm farkı, AOBP, diploma notu gibi etkenlerin hiçbiri YÖS’te önem taşımaz. Yani Türkiye’de dil bölümü okuyan bir öğrenci ÖSS’de sadece dil tercihi yapabilirken YÖS’e giren Yabancı Uyruklu bir öğrenci hem dil hem de Tıp tercihi yapabilir. Öğrencinin sadece okuduğu ya da mezun olduğu okulun Türkiye’deki liselere denk olduğunu belgelemesi yeterlidir.
-Yabancı uyruklu öğrenciler bu sınava nasıl hazırlanıyorlar?
Daha önce bahsettiğim gibi. Bu sınavda genel yetenek soruları (IQ) sınavın yaklaşıkyüzde 55- 60’lık bir bölümünü oluşturur ve bunun eğitimi okullarda verilmiyor. Bu konuda uzun yıllardır eğitim veren kurumumuz İstanbul’da YÖS’e öğrenci hazırlayan tek yetkin kurumdur. Kurumumuzdan bugüne kadar özellikle Bulgaristan, Yunanistan ve Türk Cumhuriyetlerindeki soydaş çocuklarımız başta olmak üzere İran, Arnavutluk, Kosova, Rusya, ABD, Almanya, Hollanda, Fransa, İsviçre gibi ülkelerden öğrenciler YÖS’e hazırlanıp üniversiteli olmuşlardır.
Bu anlamda kurumumuzun YÖS başarısı her yıl yüzde 90-96 civarındadır. Ve öğrencilerimizin yüzde 20-25’lik bölümü Boğaziçi Üniversitesi, 20-25’lik bölümü de ODTÜ, İTÜ gibi ülkemizin önemli üniversitelerine yerleşmektedirler.
-Bu sınava başvurular nasıl ve ne zaman yapılıyor? Öğrenciler sınava girebilmek için şahsen veya dilekçe ile ÖSYM’ye başvurarak sınav giriş formu ve kılavuzu almak durumundadırlar. Başvurular Ocak - Mart ayları arasında yapılır. Bu yıl sınav 15 Nisan tarihinde Ankara’da ve bazı yurtdışı temsilciliklerinde gerçekleştirilecektir. Sınav sonuçları ise Haziran ayı içinde açıklanır.
-Yerleştirmeler de ÖSS’den farklı mıdır?
Sınav ÖSYM tarafından yapıldığı halde yerleştirme ÖSYM tarafından yapılmaz, yani merkezî değildir. Öğrenci, Sınav Sonuç Belgesi ile okumak istediği üniversitelere ayrı ayrı başvurur. Böylelikle öğrenci aynı anda birkaç bölümde okumaya hak kazanabilir. Ancak kayıt döneminde tek tercih yapmak zorundadır.
- ÜniversitelerinYÖS öğrencileri için kontenjanları konusunda bilgi verir misiniz?
YÖS’e her yıl yaklaşık 5 bin civarında öğrenci başvurur. Üniversitelerin YÖS kontenjanları ÖSS kontenjanlarından bağımsız ve ayrıdır. Örneğin Boğaziçi Üniversitesi’nin yaklaşık 150, ODTÜ’nün ise yaklaşık 300 YÖS kontenjanı vardır. Toplamda devlet üniversitelerinin kontenjanları yaklaşık 4600 civarındadır.
-Sınav hangi dillerde yapılır? Türkiye’de okumayan çocuklar için dil önemli bir sorun olmuyor mu bu sınavda?
Sınav Türkçe ve İngilizce olmak üzere iki dilde yapılır. İngilizce evrensel bir dil olarak kabul edildiği için öğrencilerin kendi dillerinden başka Türkçe ya da İngilizce’ye hakim olmaları gerekmektedir. Ayrıca YÖS’te çok fazla sözlü ifadeler yer almadığından ve daha çok evrensel semboller kullanıldığından dil önemli bir sorun olmamaktadır.
-Peki YÖS’ün puanlaması nasıl yapılmaktadır?
Bu sınavda Taban Puan 40’tır. 40’ın altında puan alan öğrenci hiçbir tercih yapamaz. Bu puanı almak için yaklaşık 25 - 30 net soru cevaplamak gerekir. Örnek vermek gerekirse; Boğaziçi Üniversitesi İşletme Bölümü’ne girebilmek için öğrenci 80 sorudan en az 65-70’ini doğru olarak cevaplamak zorundadır. Yine İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi için 65-70 net, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde okumak için ise 40 - 45 net yapmak gerekir.
-Yabancı Uyruklu Öğrencilerin tercihi neden Türkiye?
Türkiye bölgedeki en güvenli ve istikrarlı ülkelerden biridir. Türk Üniversiteleri'nde öğrenciler hem çağdaşlığı hem de geleneği bir arada yaşama fırsatı bulmaktadırlar. Bazı Türk Üniversiteleri'nde eğitim dili İngilizce’dir ve diğer birçok üniversite de öğrencilerine İngilizce öğrenme olanağı sağlamaktadır.
Türkiye’nin tek laik - müslüman ülke olması, Türk üniversitelerinin Ortadoğu ve Balkanlardaki üniversitelerden çok ileride bulunması, dünya üniversiteleri ile yarışacak donanıma sahip olması, Türkiye’nin demokratik yapısı, Türkiye’yi çekim merkezi haline getirmektedir.
Son 20 yılda S.S.C.B’nin dağılması ve orada oluşan kardeş Türk Cumhuriyetlerinin çocukları ve Batı Trakya Türkleri ile Bulgaristan göçmenlerinin sayısının artması bu sınavın önemini arttırmaktadır.
- YÖS’e hazırlık süreci nasıl işlemektedir?
YÖS hazırlık aşamasında öğretmen en önemli faktördür. Farklı ülkelerden, farklı kültürlerden gelen grupların oluşturduğu sınıflarda ortak bir payda oluşturabilecek vizyona sahip öğretmenlerle bu sınava hazırlanmak mümkündür. YÖS hazırlık öğretmenlerinin konularında uzmanlaşmış olmaları ve birkaç dil bilmeleri gerekmektedir. YÖS öğrencileri ile çalışmak özel bilgi ve birikim istemektedir. Herkes YÖS’e hazırlık yapamaz.
Kurumumuzda bu amaçla Türkçe, İngilizce, Arapça ve Farsça destekli bir YÖS programı uygulanmaktadır. Sınav için Türkçe seviyesi yeterli olmayan öğrencilerimiz için sınıf ortamını dışında birebir İngilizce, Arapça ve Farsça eğitim de vermekteyiz.
Çağdaş Analiz Dershanesi, YÖS’e girmek isteyenlere başvurudan yerleştirme aşamasına kadar sürekli rehberlik ve danışmanlık hizmeti de vermektedir.