Yabancı uyrukluların Türkiye'de taşınmaz mal edinmelerine imkân sağlamak amacıyla AKP Hükümeti tarafından 3 Temmuz 2003’te Tapu ve Köy Kanunu'nda değişiklik yapıldı. Değişiklikle karşılıklı olmak ve kanuni sınırlamalara uyulmak şartıyla, yabancılar ile başka ülkelerde kurulan yabancı şirketlerin, Türkiye’de taşınmaz sahibi olabilmelerinin önü açıldı.
Bu değişiklikle yabancıların Türkiye'de arazi ve arsa satın alma oranı hızla arttı. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü (TKGM) kayıtlarına göre, 3 Temmuz 2003 ile 16 Haziran 2004 tarihleri arasında 65 ülkeden toplam 43 bin 498 yabancı uyruklu, Türkiye'nin değişik illerinde arazi ve arsadan oluşan 41 bin 877 adet taşınmaz satın aldı. İçinde bina ve meskenlerin de bulunduğu arazi ve arsaların toplam yüz ölçümü 305 bin 545 dönüme ulaştı.
YALOVA YABANCILARA SATILDI!
Bu oran Türkiye'nin 79'uncu ili Yalova'nın 492 bin dönüm olan yüz ölçümüne yaklaşıyor. Taşınmaz mal edinen 43 bin 498 yabancının ülkelere göre dağılımında ilk sırayı yüzde 83'lük oranla (36 bin 349 kişi) AB ülkeleri oluşturuyor. Bunların başında da Yunanistan, Almanya ve İngiltere geliyor. Kayıtlara göre, 14 bin 451 Yunanistan, 11 bin 778 Almanya ve 5 bin 432 İngiltere vatandaşı Türkiye'den arazi satın aldı. AB vatandaşlarının satın aldığı taşınmaz toplamı 31 bin 805 adet. Arazi ve arsa satın alan ABD'lilerin sayısı ise 724'te kaldı, Suriyeliler 2 bin 480'e ulaştı.
İsrail ise kayıtlarda 97 kişi geçiyor. Bunların yanı sıra Ortadoğu ülkelerinden ayrıca 64 Irak, 430 İran, 201 Lübnan, 48 Mısır, 12 Ürdün, 14 de Kuveyt vatandaşı bulunuyor. 23 Rus da Türkiye'den taşınmaz mal satın aldı.
SATIŞLAR NEYİN KARŞILIĞI?
Ortadoğu ülkelerine büyük çapta gayri menkul satışının özellikle AKP Hükümeti'nin son bir yıl içinde KONGRA-GEL konusunda Suriye, İran, Irak ve Ürdün gibi ülkelerle anlaşmalar yaptığı döneme denk gelmesi dikkat çekiyor.
Kayıtlara göre satılan toplam 305 bin 545 bin dönüm arazi ve arsanın yüzde 90'ı (274 bin 894 dönüm) Suriyelilere ait. Lübnanlıların satın aldığı arazinin büyüklüğü ise 3 bin 718 dönüm. Mısır'ın payına da 2 bin 762 dönüm düşüyor. Arazi büyüklüğü açısından Ortadoğu'yu AB ülkeleri izliyor. AB vatandaşlarının aldığı arazi kayıtlarda 15 bin 572 dönüm olarak yer alıyor. Burada Almanya'nın payına düşen arazi miktarı 6 bin 635 dönüm. Almanya'yı sırasıyla Yunanistan, İngiltere ve İtalya izliyor. Yunanlıların Türkiye'de 4 bin 165, İngilizlerin de 2 bin 671 dönüm arazisi var. Kayıtlara göre ABD'liler ise 2 bin 639 dönüm arazi satın almış. Ruslar'ın sahip olduğu taşınmazların miktarı da 52 dönüm.
İSRAİL GİZLENİYOR MU?
İsrailliler ise 62,5 dönüm arazi satın almış. Bazı yerlerde İsrail'in satın aldığı arazinin metrekaresi de belirtilmiyor. İsrail'in satın aldığı arazilerin kayıtlarda düşük tutulması dikkat çekiyor ve "Satın alınan araziler ABD vatandaşları üzerine mi kayıtlı?" sorusunu akıllara getiriyor. Çünkü İsrail'in özellikle bölgede büyük oranda arazi satın aldığı daha önce gündeme gelmişti.
Arazi satışlarının yapıldığı yerlerin başında Hatay, Adana, Gaziantep, Diyarbakır, Mersin ve İstanbul gibi stratejik iller geliyor.
HATAY SURİYE’YE SATILIYOR
Kayıtlara göre, Suriyelilerin en fazla arazi satın aldığı yer ise Hatay. Suriyeliler'in burada satın aldığı arazı toplam 114 bin 190 dönüm. Bunu sırasıyla 3 bin 77 dönümle Lübnan, 164 dönümle de İran izliyor. Hatay'ın yüzde 2.2'si yabancıların eline geçti. Hatay'da arazi satın alan Suriyeli bin 673 kişi bulunuyor.
Yine Elazığ'da 269, Diyarbakır'da 323 dönüm arazi satın alan Suriyeliler, Gaziantep'te ise 23 bin dönüm taşınmaz mala sahip. Buna karşın Almanlar'ın aldığı arazi 41,5 dönüm. Adana'da ise Suriyeliler 2 bin 14 dönüm, Lübnanlılar da 527,5 dönüm arazi satın aldı. Buna karşın Fransızlar 498, ABD'liler 44, Almanlar da 34 dönüm taşınmaz mal edindi. Geçiş noktası olan Mersin'e kadar yayılan Suriyeliler'in burada aldığı arazi 720 dönüm.
YUNANLILAR DA ALIYOR
Antalya'ya ise Almanlar göz dikmiş durumda. Almanların buradaki payı 640 dönüm. Bunu sırasıyla İngilizler 153, Hollanda 103, Avusturya 51, ABD 17, İsrailliler de 14 dönümle takip ediyor. Almanlar'ın Aydın'daki arazisi ise 339 dönüm. İçlere doğru gidildiğinde ise Isparta ve Eskişehir’de de Almanlar yerleşmiş durumda.
İSTANBUL KOALİSYONU
"Taşı toprağı altın" olan İstanbul'da ise hemen hemen bütün ülke vatandaşları mülkiyet sahibi. Burada en büyük pay 2 bin 733 dönümle Mısırlılara ait. Bunu sırasıyla İngilizler 360, ABD 196, Almanlar 150, İsviçreliler 36, İtalyanlar 36, Fransızlar 34, İranlılar 21, İsrailliler de 20 dönüm araziyle takip ediyor. İstanbul'da taşınmaz mülkiyet sahibi toplam 4 bin 257 yabancı uyruklu bulunuyor.
İstanbul, Antalya gibi yerlerde yabancıların arazi ve mesken satın almaları bir ölçüde anlayışla karşılanabilir. Ama yabancıların Şanlıurfa, Diyarbakır, Hatay ve Gaziantep gibi yerlerde niçin arazi satın aldıkları merak ediliyor…