Net P@no

 

Baki Günay  

12 milyon kaçak artık kaçamayacak


Telekomünikasyon Kurumu Türkiye’deki cep telefonlarına ait IMEI numaralarını inceleyince ortaya korkunç bir rakam çıktı. 12 milyona yakın cep telefonunun kayıt dışı olduğu, 500 bin kadarının ise IMEI numarasının klonlanmış veya değiştirilmiş olduğu belirlendi. Klonlama, hücre kopyalama, kromozomlar derken cep telefonlarımızın da klonlanıp piyasada kullanıldığını duyduk.

Her köşe başında ortaya çıkan ikinci el cep telefonları ve yeni cep telefonları beni çok fazla cezb etmese de aramızdaki 12 milyon kişiyi cezb etmişler ve o 12 milyon kişinin cebine girebilmişlerdi. Alınan her kaçak cep telefonu iki konumdan devlet için hayati önem taşıyordu. Biri vergi geliri diğeri ise kapkaçlarda kaçırılan cep telefonlarının öğrenilmesi.

Nerden Çıktı Bu Durum
Piyasada kaçak satılan cep telefonlarının diğer cep telefonu üreticilerinin pazarını küçültmesinden dolayı ekonomik bir problem karşımıza çıktı. Türkiye’deki 30 milyon cep telefonun 12 milyonunun kaçak ve vergisiz olması üzerine hükümet 13 Temmuz 2005 tarihli Resmi Gazete’de bir yasa yayımlanarak yürürlüğe soktu. GSM cihazları ticaretinin kontrol altına alınması, tüketici ve abonelerin hırsızlığa ve gaspa karşı korunması yönünde düzenlemeler getiren yasa, kaçak ve hırsızlık malı GSM cihazlarının kullanım dışı bırakılmasını öngörüyordu. Yasayla, elektronik kimlik bilgisi Telekomünikasyon Kurumu kayıtlarında yer almayan GSM cihazlarının ticaretini yapanlara, kolluk kuvveti tarafından 100 YTL’ den 10 bin YTL’ye kadar idari para cezası verilmesi öngörülüyordu. Kayıp, kaçak veya çalıntı cihazlara, elektronik kimlik bilgileri değiştirilmiş cihazlara haberleşme hizmeti veren işletmecilere, 20 bin YTL’ den 40 bin YTL’ ye kadar idari para cezası verilecek. “Telsiz Yasası’nda Değişiklik Yapılması Hakkında Yasa’nın yürürlüğe girdiği tarihten sonraki beş ay içinde elektronik kimlik bilgisi Telekomünikasyon Kurumu kayıtlarında yer almadığı belirlenen cihazlar, bir daha kullanıma sokulmamak üzere devre dışı bırakılacaktı.
Verilen sürenin son zamanlarında halk GSM operatörlerinin ofislerinde günlerce kuyrukta kalarak cep telefonunu resmi hale getirmeye çalıştı. İşin garibi bir GSM şirketinin milletvekillerine dağıttığı 550 telefonun kaçak çıkmasıydı. Milletvekilleri ne yaptı bilemem ama vatandaş günlerce kuyruklara girip 5 milyon vererek telefonunu legal hale getirmeye çalıştı.“Belgesi olmayan her bir kayıt dışı cihazın kayıt edilmesi için 5 YTL kayıt ücreti alınıyor. Başvuru süresi sonunda kurum kayıtlarında yer almayan cihazlar, bir daha kullanıma sokulmamak üzere elektronik haberleşme şebekesi bağlantıları kesilmek suretiyle devre dışı bırakılacak.” İşte bu bilgi cep telefonuna müptela olan halkımızı sokaklara döktü.

Kaçak İse Nasıl Öğreneceğiz
Kullandığımız her cep telefonunun bir numarası bulunuyor. GSM telefon cihazlarının “International Mobile station Equipment Identification”, kısaca IMEI (Uluslararası Mobil Cihaz Kod)’u olarak tanımlanan, bu numara cihazın ambalajı üzerinde ve arka kapağı içerisindeki etiketler üzerinde yer alan seri numarası, cihazın *#06# tuşlarına sıra ile basılmak suretiyle de öğrenmek mümkün. Bu numarayı emniyet genel müdürlüğüne ait http://imei.tk.gov.tr/ adresi tıklayıp, IMEI numaramızı yazıyorsunuz. Emniyet size bu numaranın kaçak bir cep telefonu olup olmadığı hemen bildiriyor. Geçmiş aylarda birçok cep telefonuna telefonlarını en kısa sürede kayıt altına almaları konusunda bir mesaj gönderilmişti. Eğer bu mesajı kaale almayıp bir bayiye gitmeseniz kaçak cep telefonunuz hizmet dışına alınacak. Devlet bu proje ile 60 trilyon liralık ek gelir elde etmeyi planlıyor. Bundan sonra cep telefonlarını çalanlar bunları satamayacak. Kaçak cep telefonu kullananlar telefonlarının vergisini ödeyerek kayıt altına aldıracak.

Yeni uygulama geliyor
Bu kanunun çıkması ile birlikte cep telefonu satın alınmasında da yeni bir prosedür uygulanacak. Buna göre SIM kart alınırken fatura istenecek. Aksi takdirde alıcıya para cezası uygulaması geliyor. Yeni uygulamanın gündeme gelmesinde 2 önemli sebep yatıyor. Bunlardan birisi ekonomik, diğeri de can güvenliği. Son dönemde artan cep telefonu gaspları yüzünden ölümlerin meydana gelmesi, çoktandır Mobisad tarafından takip edilen yasa tasarısını hızlandırdı. Yeni yasa ile 2. el satışlarında çalıntı ya da kaçak telefonlar için fatura ibraz edilemeyeceğinden bu telefonların hat alamaması da gündemde. Yani çalıntı-kaçak 2. el telefonların parasal olarak değeri sıfırlanıyor. Ancak gasp edilen ya da çalınan telefonlar kapalı haldeyken başkalarına satılırsa, bu durumda makineyi satın alanlar SIM kart alamayacaklar ya da alsalar bile makinenin çalışmaması bir yana, kendisinin telefonu çalmadığını ya da gasp etmediğini ispatlamak durumunda kalacaklar. Kanunun cep telefonu gaspının önlenmesi ve bu alandaki kayıt dışı ekonomiyi kontrol altına almak üzere hazırlandığını belirten yetkililer, 13 Temmuz 2005 tarihine kadar olan son 2 yıllık dönemde Emniyet Genel Müdürlüğü kayıtlarına göre çalıntı ve gasp olayları nedeniyle 7 kişinin öldüğünü, 600'ün üzerinde vatandaşın yaralandığını, 32 binin üzerinde de gasp olayı yaşandığını, yasanın çıktığı günden bu yana gasp olaylarında yüzde 75-80 oranında azalma olduğunu, hiçbir ölüm olayının meydana gelmediğini belirtiyorlar.


www.ufukotesi.com - 01 / 2006  

ufuk@ufukotesi.com

Ufuk Ötesi Gazetesi'nde yayınlanan yazı, haber ve fotoğraflar kaynak gösterilerek iktibas edilebilir.