Net P@no

 

Baki Günay  

İsminize sahip çıkın


İsminizin ne kadar değerli olduğunu bir gün bir başkası fark edebilir. Firmanızın ve kendi isminizin önemini size başkaları hatırlatabilir dikkat. Herkes istediği ismi almakta özgürdür ilkesi internette maalesef geçerli değil. İnternet yaygınlaştığından bu yana milyonlarca isim tescil ediliyor. İnternette size ait bir isim çok farklı bir ülkedeki kişi tarafında parası verilerek alınmışsa yapacağınız çok fazla bir iş kalmıyor.

İlk boşluğu gören ismi alıyor.ama bu durum daha çok com, org ve net uzantılar için oluyor. Kendi ülkenizdeki com.tr uzantısını ise merak etmeyin sizden başka kimse alamaz.
İSİM HAKKI NEDİR?
İsim hakkı anlamına gelen Domain name kişi ve kurumların internet üzerindeki bir nevi adresidir; kişiler, kuruluşlar bu isim haklarını Browser’larının adres çubuğuna yazarak firmanızın web sitesine ulaşırlar. İsim hakları; ''Firma adı.uzantı'' şeklinde oluşturulurlar. Mesela ufukotesi.com, afyon.com, com, org, net gibi. İsim haklarının ilk zamanlar sadece ''com'' tarzında uzantıları var idi. Şimdi ise neredeyse sınırsız denebilecek kadar çok tipleri vardır. Bunlardan en çok rağbet görenleri ''com'', ''net'', ''org'' şeklindedir. Bunun yanında farklı tip uzantıları da bulunmaktadır. Bu uzantıların arasında en çok akılda kalanı ''com'' şeklinde olan uzantı tipidir. Bunun yanında ulusların kendi resmi uzantıları mevcuttur. Bu uzantılar var olan uzantının sonuna eklenirler ''com.tr'' ya da ''com.de'' gibi (''.tr'' Türkiye' yi ''de'' Almanya'yı ''.tw'' Tayvan' ı tanımlamaktadır) Türkiye’deki tr uzantılı isimleri ise ODTÜ vermektedir. Eğer Türkçe uzantılı bir ad alacaksanız bu ismin size ait olduğunu şirket, vergi bilgileri ve birçok evrak ile bunları belgelemek zorundasınız. Yok belgeleyemezseniz tr uzantılı ismi alamazsınız. Ama com uzantılı bir ismi almak istiyorsanız kredi kartınız ve bulduğunuz ismin şu ana kadar kimse tarafından alınmamış olması gerekir.
NEDEN İSİM HAKKINI ALMALISINIZ
Kendi adınızı ya da herhangi bir kavrama ait isim hakkınızı mutlaka bir an önce almalısınız. Çünkü her gün yüzlerce isim hakkı dünya üzerinde kaydedilmektedir. Gün gelip de web sitesi açtırmak istediğinizde sizi en güzel yansıtan isim hakkının çoktan alınmış olduğunu görmek geri dönülmez bir pişmanlığa yol açabilir. Daha önce başkası tarafından alınmış bir isim hakkını isim hakkı sahibinin rızası olmadan almanız imkânsızdır. Ülkemizde internetin ilk yaygınlaşmaya başladığı yıllarda birçok büyük şirket ismini internetten almamış ve boş bırakmıştı. Bunu gören birçok uyanık kişi isim haklarını birkaç dolara alıp yüz binlerce dolara bu isimleri şirketlere satmışlardı. Bunun en bariz örneğini Sabancı ve İhlâs holding yaşamıştı. Bir dönem ulusal hukuk yeterli olmamış ABD’de şirketler üzerinden davalar açılmış ve şirketler büyük masraflar yaparak kaptırdıkları com ve net isimlerini almayı başarmışlardı. Kimi ise uğraşamadan com.tr uzantılı ismi rahatlıkla almıştı. Çünkü tr uzantılı bir adresi Türkiye’de resmi şirketlerden başkası alalamıyordu. Şu anda hala bu işi yapan korsanların ellerinde binlerce şirketin isim hakkı var. İnternet yayıncılığına inanan şirketler bu isimleri ne yapıp edip dava veya pazarlıkla alıyorlar. Bunun yanında bu işi yapan kişiler Türkçe’de genel kavram isimlerini alarak beklemeye başlıyorlar. Bu konuda ilk ismi alan her zaman kazanacağı için kavram domainlerini bakmak gerek. Yine yakın bir tarihte ortaya çıkan bir Türk Internet şirketi ismini tanıtmak için milyarlarca reklâm harcamaları yapıp projelendirmişti. Ama kimsenin aklına bu isim Internet’ten alınmış mı merak etmedikleri için şirketin ismi bir ilaç şirketi tarafından alınmış olduğu için Internet şirketi büyük pazarlıklar ile ismi satın alabilmişti.
İSİM NASIL ALINIR
İlk önce sizi en iyi şekilde tanımlayacak bir isim tasarlamalısınız, ardından bu ismin başkaları tarafından alınıp alınmadığını kontrol etmelisiniz eğer isim hakkı başkaları tarafından sizden önce alınmamışsa şanslısınız demektir. İstediğiniz ismi bir sene ile 10 sene arasında satın almanız mümkündür. Eğer düzenli olarak ödeme yaparsanız bu ismi sizden başka kimse alamaz.. Eğer isim hakkınızın ulusal bir uzantıya sahip olmasını istiyorsanız (''.com.tr'' tarzında) beğenmiş olduğunuz isim hakkının şirketinizin ticari adı ile ilişkili olması gereklidir Bu isimler için yıllık sadece 15 $' ile 40$ arasında bir ücret ödenmektedir.


www.ufukotesi.com - 11 / 2005  

ufuk@ufukotesi.com

Ufuk Ötesi Gazetesi'nde yayınlanan yazı, haber ve fotoğraflar kaynak gösterilerek iktibas edilebilir.