Reymanca

 

Reyman Eray  

Dile saygı


Bir ülkenin dil varlığı, o ülkenin tarihsel geçmişini, kültürünü, dünyadaki konumunu yansıtır. Türkçe’nin ilk yazılı örnekleri VII.yy’da Orhun ve Yenisey Yazıtları ile ortaya çıkmasına karşın, bilim adamları Türkçe’nin en eski uygarlık dillerinden biri olduğu konusunda görüş birliği içindedir. Yakın zamana dek Ural-Altay dil ailesi içinde değerlendirilen Türkçe; bilim adamlarının yeni çalışmaları ve bulguları ışığında, Türk Dilleri Ailesi olarak adlandırılan bağımsız bir dil ailesi kuramına doğru hızla yol almaktadır...

Bunca “yetkin” bir dilin, sorumsuz yazarlar, radyocular, TV’ciler “konuk konuşmacı”lar tarafından bozulması, kuşa çavrilmesi, kısırlaştırılması ve yozlaştırılması, anlaşılır şey değil ! “Irak Savaşı” gevezeleri, geçtiğimiz ay boyunca bir kez daha katletti güzelim Türkçemizi.
Osmanlı’da, Farsça, Arapça ve Fransızca sözcükler kullanmak, sınıfsal bir üstünlüğün “belirteç”i gibiydi... 1960’ların solcusu “proleter” derdi “emekçi” ya da “işçi” diyebilirken. “Burjuva” derdi “kentsoylu” yerine... Pırıl pırıl Türkçesi olan sayısız sözcüğün -illa- “yabancı”sını kullanırdı...Böyle yapmakla, “entel”liğini ve “çokbilmiş”liğini kanıtlardı aklınca... Hastalık yayıldıkça yayıldı ve günümüzde “entel”liğin vazgeçilmez “önkoşul”u oldu yabancı sözcükler...
“Kavram” gibi güzel bir sözcüğümüz varken, hazret “konsept” diyecek “entel”lik gereği...
Çoğu kez de, iyi bilmediği yabancı sözcüğü yanlış kullanacak; “döküman” diyecek “doküman” yerine. “Belge” derse günaha girecek çünkü !..
“Background’una baktığımızda...”
Neye bakıyormuşuz ?..
“Arka plan”ına !
Bu sayın konuşmacı sokaktaki adama ya da çoğu Türkçe’nin bile hakkından gelememiş Anadolu insanına mı sesleniyor, yoksa kendi dans pistindeki üç-beş kişiye mi ?..
Birçok kanalda gündüz-gece yanlış kullanılan bir sözcük: “Savunmak”.
“ABD’nin yaptığının “işgal” olduğunu savundu...”
“Saddam’ın Suriye’ye kaçtığını savundu...”
“Kitle imha silahı olmadığını savundu...”
“Savunmak”, “müdafaa etmek” demektir.
Buna “Savundu” değil; “ileri sürdü”, “öne sürdü” denir !
Bilmeyenlere duyurulur.

Bir başka güldürü: “Corc dabılyu buş”
“W.”(dabılyu nokta), yazıda “kısaltma” olabilir.
Söylemeye kalkışırsan “kısaltma” değil, “uzatma” olur !
“Dabılyu” üç hecedir. “Volkır” iki hece.
Yani, George Walker Bush demek, daha akıllıca !

Aklını kullanabilenler için !





www.ufukotesi.com - 05 / 2003  

ufuk@ufukotesi.com

Ufuk Ötesi Gazetesi'nde yayınlanan yazı, haber ve fotoğraflar kaynak gösterilerek iktibas edilebilir.